W dniach od 27 do 30 maja 2025 r. Wałbrzych stał się centrum debaty o przyszłości rozpoznawania i dokumentowania złóż kopalin w Polsce. XXV jubileuszowe Seminarium z cyklu „Metodyka rozpoznawania i dokumentowania złóż kopalin oraz geologicznej obsługi kopalń” po raz kolejny zgromadziło wybitnych ekspertów, naukowców, przedstawicieli administracji i przemysłu wydobywczego.
Wydarzenie organizowane przez POLTEGOR-INSTYTUT oraz Zakładowe Koło SITG, przy współpracy z Wydziałem Geologii, Geofizyki i Ochrony Środowiska AGH, stało się okazją do omówienia nie tylko kwestii technicznych, ale i strategicznych dla gospodarki surowcowej kraju.
Seminarium objęte zostało patronatem Ministra Przemysłu dr hab. Marzeny Czarneckiej, Minister Klimatu i Środowiska Pauliny Henning-Kloski oraz Dyrektora PIG-PIB prof. dr. hab. Krzysztofa Szamałka, który osobiście uczestniczył w wydarzeniu.
Obecność Głównego Geologa Kraju, prof. dr. hab. Krzysztofa Galosa, podkreśliła wagę poruszanych tematów – to właśnie on otworzył sesję referatową wystąpieniem pt.: "Głównie kierunki projektowanych zmian prawa geologicznego i górniczego".
Tematem przewodnim tegorocznej edycji były wyzwania dokumentowania złóż w kontekście nadchodzących zmian legislacyjnych oraz podsumowanie 25 lat spotkań, których początki sięgają 1988 roku. Seminarium nie tylko poruszało aktualne zagadnienia, ale też stanowiło próbę refleksji nad dotychczasowym dorobkiem środowiska geologicznego.
W seminarium licznie uczestniczyli pracownicy PIG-PIB, prezentując referaty i postery. Wśród zaprezentowanych wystąpień znalazły się m.in.:
- Krzysztof Szamałek (PIG-PIB) – "Surowce krytyczne – europejska i polska perspektywa działań",
- Sławomir Mazurek (PIG-PIB) – "Projekt Zagospodarowania Złoża – czym był, czym jest, czym powinien być",
- Grzegorz Uścinowicz (PIG-PIB, Oddział Geologii Morza w Gdańsku) – "Występowanie i dokumentowanie morskich złóż piaszczysto-żwirowych",
- Leszek Jurys, Grzegorz Uścinowicz, Kamila Wirkus (PIG-PIB, Oddział Geologii Morza w Gdańsku) – "Środowiskowa rola wyrobisk powstałych w wyniku eksploatacji kopalin pospolitych".
Prof. dr hab. Krzysztof Szamałek w trakcie wystąpienia
Dr Sławomir Mazurek podczas prezentacji
Referat dr. hab. Grzegorza Uścinowicza
Szeroki zakres tematyczny obejmował także zagadnienia koncesjonowania i dokumentowania złóż, klasyfikacji UNFC, archiwizacji informacji geologicznej oraz metodyki prac terenowych w prospekcji surowców krytycznych.
W sesji posterowej zaprezentowano efekty aktualnych prac Instytutu:
- Wiktoria Brzezińska-Paciorek, Michał Madej, Krzysztof Dąbroś – "Archiwizacja i udostępnianie informacji geologicznej w Centralnym Archiwum Geologicznym",
- Renata Hutkowska-Bąk, Wiktoria Brzezińska-Paciorek, Krzysztof Wałęka, Krzysztof Dąbroś – "Przekazywanie próbek z bieżącego dokumentowania do CAG",
- Kamil Wasilewski – "Wykorzystanie metod geofizycznych na potrzeby rozpoznania obszarów po szkodach górniczych",
- Arkadiusz Piechota – "Obliczenia stateczności skarp i zboczy na potrzeby bezpieczeństwa infrastruktury",
- Kordian Rudziński – „Surowce deficytowe – weryfikacja wystąpień magnetytów we wschodniej osłonie granitu Karkonoszy”,
- Rafał Sikora, Paweł Urbański, Radomir Pachytel, Stanisław Mikulski, Rafał Nasiłowski, Kamil Bulcewicz, Bartłomiej Grochmal – „Metodyka prac terenowych w prospekcji surowców krytycznych w rejonie Bayanbulag (Mongolia)”,
- Kamila Broda, Joanna Krasuska – „Wnioski i postulaty na rzecz usprawnienia administracji geologicznej – efekty zadań PSG”.
Sesja posterowa
W ramach konferencji odbyły się także sesje terenowe. Pierwszego dnia uczestnicy wzięli udział w intensywnej, całodniowej wycieczce, obejmującej trzy kluczowe lokalizacje związane z eksploatacją i przetwórstwem surowców skalnych na Dolnym Śląsku:
- Kopalnia Łupka Szarogłazowego w Jenkowie – zaprezentowano metody eksploatacji łupków oraz omówiono ich właściwości geologiczne i zastosowania w budownictwie,
- Borowskie Kopalnie Granitu i Piaskowca Skalimex w Kostrzy – przedstawiono warunki geologiczne złoża granitu, techniki wydobycia oraz aspekty gospodarki złożem,
- Litos Sp. z o.o. w Strzegomiu – uczestnicy zapoznali się z procesami obróbki granitu i marmuru oraz kierunkami wykorzystania skał.
Sesja terenowa - Kopalnia Łupka Szarogłazowego w Jenkowie
Kolejnego dnia zorganizowano drugą sesję terenową:
- Kopalnia Melafiru „Rybnica Leśna” – omówiono genezę i cechy petrograficzne trachyandezytu oraz wyzwania związane z jego eksploatacją, ze zwróceniem uwagi na ograniczenia środowiskowe,
- Uzdrowisko Szczawno-Zdrój – zaprezentowano związek pomiędzy lokalną geologią, a występowaniem wód leczniczych, wraz z krótkim spacerem po uzdrowisku i degustacją wód uzdrowiska.
Sesje terenowe miały na celu praktyczne zaznajomienie uczestników z różnorodnymi aspektami geologii złożowej i gospodarki surowcami skalnymi Dolnego Śląska.
Jubileusz XXV Seminarium to nie tylko podkreślenie długoletniej tradycji, ale i dowód na to, że środowisko geologiczne w Polsce wciąż rozwija się dynamicznie.
Spotkanie w Wałbrzychu udowodniło, że współpraca między nauką, przemysłem i administracją geologiczną jest nie tylko możliwa, ale wręcz konieczna – szczególnie w dobie rosnącego zapotrzebowania na surowce i zmian prawnych, które będą kształtować przyszłość sektora.
Państwowy Instytut Geologiczny – PIB, jako aktywny uczestnik i współtwórca wielu inicjatyw, jeszcze raz zaznaczył swoją wiodącą rolę w kształtowaniu standardów dokumentowania złóż oraz wspieraniu zrównoważonej gospodarki surowcami mineralnymi w Polsce.
Tekst: Joanna Krasuska, Kamila Broda, Rafał Sikora
Zdjęcia: Joanna Krasuska
Udział pracowników PIG-PIB w seminarium został sfinansowany ze środków Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej
